GRIP

Er hebben in 2022 vijf GRIP 1-incidenten plaatsgevonden in regio Brabant-Noord.  

Aantal incidenten

De brandweer is in 2022 voor 4360 incidenten gealarmeerd. Dit aantal beschrijft het aantal incidenten waar de brandweereenheden van Veiligheidsregio Brabant-Noord zowel binnen als buiten de regiogrens zijn gealarmeerd.

Bekijk hieronder het aantal incidenten per categorie.

Het afgelopen jaar had de opvang van asielzoekers en Oekraïense vluchtelingen een grote impact op onze hele organisatie. Iedereen heeft vanuit zijn of haar eigen expertise de schouders eronder gezet om deze crises het hoofd te bieden. Samenwerken aan veiligheid is niet voor niets onze missie!

In 2022 kreeg Veiligheidsregio Brabant-Noord te maken met twee hulpvragen rondom (nood)opvang. Naast de opvang van Oekraïense vluchtelingen organiseerde VRBN in opdracht van het Rijk de crisisnoodopvang voor de asielzoekers uit Ter Apel. Zo werd een locatie in het Brabantse Zeeland opgericht en later in het jaar was de beurt aan Oss, Meierijstad, Vught en uiteindelijk Boxtel. Als medewerker Crisisbeheersing en Rampenbestrijding, houdt Claudia van Megen zich bezig met de regionale migratievraagstukken. “Voor de crisisnoodopvanglocaties verzamel ik alle relevante informatie, deel deze met alle betrokken partijen en adviseer ik over de voorbereiding en uitvoering van de opvang. Als informatiemanager sluit ik daarnaast aan bij het regionaal bestuurlijk overleg.” In haar rol houdt Claudia altijd voor ogen om alle partijen en actoren tijdig te betrekken en informeren, zodat zij in staat zijn hun rol en taak te vervullen. “Denk aan de gemeente, hulpdiensten en het COA, aan gezondheidszorg en onderwijs. Wat ik zo leuk vind aan dit speelveld? Elke dag is anders. Er verandert continu iets en het is steeds schakelen met verschillende niveaus en organisaties.” Eind 2022 leverde Claudia, in samenwerking met de aangesloten gemeenten, een regioplan op. Daarin staan alle afspraken die de gemeenten in de regio met elkaar gemaakt hebben over hun bijdrage aan de opvang van asielzoekers en Oekraïners.

Hulp van vrijwilligers

Een heel andere rol had Frank van Hoek, Vakinhoudelijk medewerker Incidentbestrijding. Hij was in 2022 druk met zowel spullen naar Oekraïne sturen, als met het verzamelen van producten voor Oekraïense vluchtelingen in ons land. “Toen de oorlog uitbrak, bleek al snel dat er veel tekorten waren; óók van brandweerspullen. Op dat moment waren wij net bezig met de implementatie van onze nieuwe ademluchtmaterialen. Zo ontstond het idee om onze ‘oude’ voorraad van ruim tweehonderd sets te schenken aan Oekraïne.” Samen met Yvonne Bekkers pakte Frank de organisatie op. “Ik regelde dozen en pallets en we maakten setjes met per doos twee cilinders, een ademluchttoestel, masker en helm. Daarbij kregen we veel hulp van vrijwilligers. We zijn in totaal een paar dagen bezig geweest met inpakken. Daarnaast heeft Yvonne veel energie gestoken in het regelen van alle benodigde papieren om de producten de grens over te krijgen.” Uiteindelijk gingen twee opleggers vol met spullen richting Oekraïne. Later werden nog andere producten verzameld en gestuurd, zoals redgereedschap en winterjassen. “Tot slot hebben we een brandweerwagen, die niet meer in ons wagenpark paste, vol met bepakking gedoneerd.”

Naast het sturen van materialen naar Oekraïne, regelde Frank de nodige producten voor de Oekraïense vluchtelingen die ons land binnen kwamen. “Er moest met spoed van alles geregeld worden. Denk aan 250 dekens, 500 handdoeken en net zoveel setjes met persoonlijke verzorgingsspullen…. Hiervoor hebben we de hulp ingeroepen van onze leveranciers, die onder andere zelf inkopen deden bij de groothandel. Van overal en nergens wisten we de benodigde spullen vandaan te halen. Het was een hectische tijd, maar het gaf mij ook veel voldoening. Ik vond het vooral heel mooi om te zien dat we dit met hulp vanuit de hele organisatie voor elkaar hebben gekregen.”

Urgentie van de crisis

Waar de één binnen onze organisatie druk in de weer was met het regelen van spullen, richtte een ander zich voornamelijk op de brandveiligheid van de (crisis)noodlocaties. John Peters, Accountmanager Bevoegd Gezag, ondersteunde samen met zijn collega’s gemeenten door advies te geven over de (brand)veiligheid bij initiatieven en vergunningaanvragen voor de noodopvanglocaties. “Ook voerden we veiligheidscontroles uit bij de locaties zelf.” In totaal zijn door het team in 2022 veertig (crisis)noodopvanglocaties gecontroleerd. “Vanwege de urgentie van de crisis zat er meestal druk op een aanvraag. Daarom maakten wij steeds iemand vrij om de locatie te toetsen op brandveiligheid. Daarbij was altijd het doel om binnen vaak geringe tijd en middelen de opvanglocatie te laten voldoen aan de brandveiligheidseisen.” Intern werden de bevindingen gedeeld. “We zorgden dat onze repressieve dienst op de hoogte was van de gerealiseerde locaties, zodat zij bij een onverhoopt incident niet zouden worden verrast door de aanwezige opvangfunctie.”

Improviseren

Alle betrokken afdelingen en partijen hadden in 2022 één gezamenlijk doel; de veiligheid waarborgen van de mensen die werden opgevangen. Daarbij was voor de GHOR gezondheid vanzelfsprekend prioriteit nummer één. “Volgens Pascal Kastelijn, Adviseur Risico en Crisisbeheersing GHOR, was sprake van twee crises die gelijktijdig speelden: de opvang van asielzoekers én de opvang van Oekraïense vluchtelingen. “Voor wat betreft de asielzoekers speelt het COA een heel belangrijke rol op het gebied van de toegankelijkheid van de huisartsenzorg. Ik koppelde daarvoor de GGD aan de gemeentes waar de crisisnoodopvang plaatsvond. Voor de Oekraïense vluchtelingen, die ineens in grote getalen naar onze regio kwamen, moesten we snel huisartsenzorg regelen. In veel gevallen betekende dat: improviseren. Soms moesten we protocollen loslaten en vooral kijken naar wat op dat moment nodig was. Daarbij was de communicatie soms een struikelpunt, ondanks vertaalapps op de telefoon. Het cultuurverschil maakte de communicatie extra lastig.”

Juiste mensen, juiste plek

Voor Arnold Reusken, Sectormanager Regio’s bij GGD Hart voor Brabant, ging het om twee aspecten tijdens deze crises: “Wij zijn er om de gezondheid van de asielzoekers en Oekraïners te beschermen en dragen ook zorg voor de gezondheid van de inwoners van Brabant. Zoals meestal in een crisis was flexibiliteit belangrijk omdat we in een heel korte tijd en in een dynamische omgeving werkten. En dat terwijl we nog druk waren met de laatste vaccinatiecampagne rondom de coronacrisis. Zo rolden we in 2022 van de ene crisis in de andere. Alle betrokken partijen wilden echter graag helpen vanuit een goedbedoeld zorghart. Het was de kunst om de juiste mensen op de juiste plek te laten helpen.” Volgens Pascal was de onvoorspelbaarheid van de duur van de crises een extra complexiteit. “Voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen zijn logischerwijs soms locaties gebruikt die oorspronkelijk niet bedoeld zijn om te wonen, zoals een voormalig kantoorgebouw. Toch moeten die locaties aan diverse eisen voldoen op het gebied van onder andere de hygiëne, om mensen een veilige en gezonde plek te kunnen bieden. Daar sta je voor als GGD/GHOR en Veiligheidsregio!”

Daarmee stipt Pascal een essentieel punt aan. Want de rode draad in alle ervaringen met deze crises, gezien vanuit verschillende disciplines, is menswaardige opvanglocaties regelen. Dat zien we als een collectieve opgave. We willen het echt sámen doen. Met de gemeenten en in samenwerking met andere betrokken partijen, zoals COA en vluchtelingenwerk, ieder vanuit een eigen verantwoordelijkheid. Gedurende dit jaar vol uitdagingen op het gebied van crisisnoodopvang, sterkt ons gevoel: wij zijn in Brabant solidair, bieden goede humanitaire hulp, kennen veerkracht en hebben organisatievermogen. Zo zorgden we er samen voor dat we vluchtelingen het afgelopen jaar een veilige plek konden bieden.

Informatiegestuurde veiligheid

De maatschappij verandert continu en wordt complexer. Als gevolg daarvan ontwikkelt en verandert de rol van de veiligheidsregio. Om als organisatie mee te gaan met de veranderingen is het ontwikkelen naar een informatiegestuurde netwerkorganisatie een belangrijk speerpunt. De afgelopen periode is deze ambitie uitgewerkt. Enerzijds is (en wordt) invulling gegeven aan informatiegestuurde veiligheid waarin we informatie samenbrengen en delen. Anderzijds verbreden we ons netwerk van ‘klassieke’ partners naar partners in andere (vitale) domeinen.

Door het samenbrengen en delen van informatie, krijgen we beter en actueel inzicht in risico’s. We realiseerden een multidisciplinaire planningsstaf en creëren steeds meer een goede maatschappelijke ‘antenne’ voor ontwikkelingen en potentiële risico’s. Dit zorgt ervoor dat we steeds beter zicht krijgen op risico’s.

Programma Industriële Veiligheid

Er zijn meer activiteiten uitgevoerd om beter zicht te krijgen op risico’s. Op het gebied van industriële veiligheid is gewerkt aan het vergroten van de veiligheid en het veiligheidsbewustzijn bij risicorelevante bedrijven. Samen met Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN), de waterschappen, brandweer en bedrijven uit de regio, is een stevig netwerk gebouwd met een structurele aanpak waarin kennis gedeeld wordt. Alle deelnemers werken zo preventief samen aan een duurzaam veilige werk- en leefomgeving. Het programma Industriële Veiligheid is hiermee afgerond.

Bevolkingszorg

In de afgelopen jaren is bevolkingszorg uitgegroeid naar een robuuste crisispartner. Bevolkingszorg heeft haar meerwaarde bewezen tijdens de coronacrisis en aansluitend tijdens de vluchtelingencrisis.

• Na corona is Bevolkingszorg volop ingezet bij de opvang van Oekraïners en de vluchtelingencrisis.
• Er is een groot aantal opleidingen, trainingen en oefeningen georganiseerd.
• Er is een aanbestedingstraject afgerond voor de OTO activiteiten in 2023 en 2024.
• Het veiligheidspaspoort is toegankelijk voor alle functionarissen.

Opleidingen OTO/MOTO

Naast de grote inzet voor de opvang van vluchtelingen, is het Bevolkingszorg gelukt een groot aantal opleidingen, trainingen en oefeningen (OTO) te organiseren om de vakbekwaamheid op peil te houden. Bekijk hieronder het aantal Multidisciplinaire Opleidingen, Trainingen en Oefeningen (MOTO). 

Evenementenveiligheid

Samen duurzaam

We bouwen aan een duurzame toekomst met onze vijf duurzaamheidsambities. Een toekomst die gezond, schoon, groen en eerlijk is. Dit begint bij onze eigen organisatie en daarom richten we ons in het programma Samen duurzaam op het creëren van verandering en bewustwording op het gebied van duurzaamheid. De volgende duurzame stappen hebben we in 2022 gezet:

• We hebben beter zicht op onze CO2-footprint met de pilot Milieubarometer.
• We zijn gestart met een organisatiebreed inspiratieprogramma (workshops en e-learning) om medewerkers bewust te maken en te activeren.
• Deelname aan de SDG-challenge met TU-studenten om de reductie van CO2 footprint bij realistische brandoefeningen te onderzoeken.
• De brandweerkazerne Geffen is voorzien van 172 zonnepanelen en er zijn voorbereidingen getroffen om hybride dienstvoertuigen aan te schaffen.

Vitaliteit

Vanaf 2022 zijn we overgestapt naar een nieuwe keuringsinstantie. Vanuit goed werkgeverschap stimuleert deze instantie bij keuringen onze repressieve medewerkers de mogelijkheid tot deelname aan een vitaliteitsprogramma.  Daarnaast zijn we afgelopen jaar gestart met het aanbieden tot een jaarlijks Periodiek Medisch Onderzoek voor kantoorpersoneel.

Huisvesting

De eigendomsoverdracht van de kazernes is definitief afgerond. VRBN heeft 34 kazernes in eigendom overgenomen van de gemeenten zoals besloten is door het Algemeen Bestuur in 2019. Drie kazernes worden gehuurd, één kazerne wordt nog niet gebruikt en één kazerne is overgedragen aan de VRMWB. De renovatie van de kazerne Mill is afgerond. De voorbereidingen voor de renovaties of nieuwbouw van de kazernes Oss, St. Anthonis en Vierlingsbeek zijn opgestart. De nieuwbouw van de locatie Zeeland is opgestart en er wordt gewerkt aan het ontwerp van de locatie ‘s-Hertogenbosch.

Werkgeversvereniging Samenwerkende Veiligheidsregio’s

De Werkgeversvereniging Samenwerkende Veiligheidsregio’s (WVSV) is de werkgeversvereniging van de 25 veiligheidsregio’s en is per 1 januari 2022 officieel van start gegaan. De WVSV maakt namens haar leden afspraken met de vakbonden over collectieve arbeidsvoorwaarden voor het personeel van de veiligheidsregio’s. Deze afspraken worden vastgelegd in de “CAR(-UWO) Veiligheidsregio’s” (voorheen CAR-UWO).

Financiële verantwoording

Handcrew Zuid-Nederland

We werken samen met de andere vijf zuidelijke veiligheidsregio’s aan de komst van de Handcrew Zuid-Nederland. De Handcrew is een specialistisch team van opgeleid brandweerpersoneel die te voet een natuurgebied betreden om een natuurbrand onder controle te krijgen. Ze dragen bij aan een effectieve natuurbrandbestrijding doordat zij op plaatsen kunnen komen die een blusvoertuig niet kan bereiken, met het doel om natuurbranden snel en effectief te bestrijden. In 2022 zijn we volop bezig geweest met de voorbereidingen. De verwachting is dat per april 2023 de Handcrew Zuid-Nederland operationeel en inzetbaar is bij (grote) natuurbranden.  

Nieuw beleidsplan

In 2022 zijn we gestart met het maken van het nieuwe beleidsplan. Dit beleidsplan is voor de periode 2024-2027. We schetsen de hoofdlijnen van ontwikkelingen in de samenleving die ons werk beïnvloeden en richting geven. Ook de ambities en de (landelijke) thema’s die focus en aandacht nodig hebben worden in het nieuwe beleidsplan opgenomen.

Nieuw regiokantoor en brandweerkazerne in Zeeland

In Zeeland bouwen we een nieuw regiokantoor én brandweerkazerne. Op deze nieuwe locatie komen verschillende functies bijeen; een gezamenlijk kantoor, werkplaats, magazijn, arbeidshygiëne en logistiek en de kazerne voor de brandweervrijwilligers van Zeeland. Het wordt een plek waar mensen vanuit verschillende teams en met verschillende werkprocessen goed kunnen samenwerken. In 2022 is de bouw gestart en rond de zomer van 2023 kunnen we onze nieuwe locatie in gebruik nemen.  

Versterking crisisbeheersing en informatiepositie

De maatschappij verandert snel. De afgelopen jaren zijn we geconfronteerd met uiteenlopende dreigingen en crises. Naast de klassieke flitsrampen hebben we nu ook te maken met sluimerende crises of die met een enorme gezondheids-, sociale- en/of economische impact. Wij volgen de nieuwe crises en anticiperen hierop door een nieuw crisisplan op te stellen samen met de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost. De ervaringen die we hebben opgedaan met een flexibele crisisorganisatie nemen we op en worden verder uitgebouwd in het nieuwe crisisplan. Het Rijk zet met een programma in op het versterken van de Crisisbeheersing en de informatiepositie. In het programma staan landelijke uitgangspunten over waar de regionale crisisbeheersing aan moet voldoen. In 2023 geven we hier invulling en vorm aan.